Leerlingen weten weinig over literatuur en hebben over het algemeen een negatief vooroordeel over literatuur. Ik heb de afgelopen weken weer met 55 leerlingen een gesprek gehad over de boeken die ze de afgelopen jaren ( havo:8 en vwo:12 ) hebben gelezen voor Nederlands. Ik laat ze voorafgaande aan het mondeling een beschouwing schrijven over hun leeservaring en over het literatuuronderwijs. De meeste havo leerlingen zeggen niet van lezen te houden, soms zeggen ze ( en dat doet je goed) dat ze toen ze in de bovenbouw kwamen dachten dat literatuur heel saai zou zijn en dat dat meegevallen is. Een kleine overwinning, zal ik maar zeggen. Bij vwo zijn wat meer leerlingen die lezen wel leuk vinden.
Ik laat veel toe, ik vind dat vrij veel boeken op de lijst mogen, maar leerlingen weten niet veel van wat er op de markt is. Ik dub de laatste tijd veel vaker over de vraag hoe ik ervoor kan zorgen dat ze meer in aanraking komen met interessante boeken.
Ik doe van alles, maar wat onsamenhangend: ik laat 4 en 5 vwo weblogs schrijven. ik zie dat dat enig effect heeft: ze lezen de blogs van elkaar, reageren soms en nemen dan een boek over van elkaar en dat is mooi. Vorig jaar liet ik leerlingen een boekpromotie houden, maar dat ontaardde al snel in een verplicht nummer, waar de anderen niet warm of koud van werden. Ik doe ook al 4 jaar mee met de Inktaap, maar daarmee bereik ik 10 leerlingen ( want ze hoeven niet, maar worden alleen uitgenodigd). En de laatste keer is dit mislukt omdat eigenlijk niemand het hele dikke boek van A.F.Th uit wilde lezen ( ik ook niet, ik hou niet van die schrijver). Ook maak ik een LibraryThing database waar leerlingen nu in kunnen zoeken. Daarbij gebruik ik tags om de boeken te categoriseren. Nu maak ik ook actief gebruik van de prachtige literatuurgeschiedenis.nl, waarbij leerlingen onderwerpen moeten onderzoeken en daar presentaties over houden.

Toch ben ik nog niet tevreden en ik wil daar met mensen over verder denken.
Nu heeft Theo Witte een nieuw idee, waarbij hij een online boekenlijst aan het maken is, waarbij wijde docenten, worden uitgenodigd mee te werken bij het kiezen en annoteren van boeken. hij koppelt dat ook nog aan zijn leesprofielen ( hij is daarop gepromoveerd). Op zich een goed idee, maar hij wil het beperken tot 200 boeken als een soort canon. Wat moet ik dan met de leerling die mij vorige week nog vroeg of er geen boeken zijn die gaan over kinderen van zijn leeftijd en die ook niet saai zijn. Die boeken zitten vast niet bij die 200.
En vroeger had Joop Dirsen een heel mooie site ( en daarbij een schoolboek ) waarop hij steeds meer boektitels publiceerde met een korte beschrijving en gecategoriseerd rond thema’s. Maar hij wil er sinds twee jaar geld aan verdienen, dus moet je nu CD-ROMs ( jazeker!) kopen voor elke leerling. en daar heb ik geen zin in.
En wat doen we met de hele mooie websites op het gebied van literatuur (van DBNL tot online gedichten) ? ik laat ze wel eens kijken, maar doe dat nog niet overwogen en gestructureerd genoeg. daarbij leuke opdrachten maken? webquestachtig?
En hoe zetten we nog beter de nieuwe mogelijkheden van ICT in: behalve weblogs ook podcastst, vodcasts of games?
Een laatste overdenking en een oproep: leerlingen vinden het soms interessant en inspirerend om te zien dat een bepaald thema / vraag op heel verschillende manieren is uitgewerkt door schrijvers. Daar ga ik wat vaker over vertellen ( ja, de meester als inspirator). Maar daarvoor wil ik presentaties gaan maken met powerpoint / keynote. Dat vind ik prettig als steun. Zijn hier al goed voorbeelden van?

Oproep:
wil je meedoen aan het ontwerpen van literatuuropdrachten gerelateerd aan internet? ( Janien!!), met nieuwe media (podcasts etc), het maken van presentaties over literaire thema’s ? laat het mij weten. misschien maak ik wel een wiki waar we het allemaal kunnen delen.
Hebben jullie nog veel betere ideeën dat ik op dit moment, laat het me weten!